Door Toon Hermsen - Elk jaar komen in Nederland meerdere duizenden mensen om het leven door een circulatiestilstand (ook wel hartstilstand genoemd). In het overgrote deel van deze gevallen zal het hart, voor het ophield met pompen, naar een toestand van ventrikelfibrillatie overgegaan zijn.
Dit betekent dat de cellen van het hart die bij een normaal ritme door elektrische impulsen gecoördineerd samentrekken en zo een pompfunctie opwekken, nu in totale anarchie gestimuleerd worden. Dat resulteert in een bibberende beweging van de hartspier die er niet meer in slaagt het bloed rond te pompen.
De enige kans om dit fenomeen om te keren en de patiënt weer een normaal hartritme te bezorgen is door het geven van een elektrische stroom door het hart. Hetzij via een opening in de borstkas (intern) hetzij door de borsthuid (extern). Dit toedienen van een elektrische schok noemen we defibrillatie. Een kritiek punt bij defibrillatie is de snelheid waarmee dit dient te gebeuren. Hoe langer men wacht, hoe minder kansen op overleven het slachtoffer heeft.
Deze evolutie is te danken aan de ontwikkeling van defibrillatoren (AED’s) die zelf het hartritme van het slachtoffer analyseren en daarna bepalen of een schok nodig is en ook welke energie. De overlevingskansen van mensen met een circulatiestilstand kan hierdoor aanmerkelijk toenemen. Door het snelle toepassen van reanimatie en defibrillatie worden nu dagelijks levens gered van mensen die een circulatiestilstand kregen.
Een leven hoeft niet te stoppen bij een circulatiestilstand
Sinds 2003, de oprichtingsdatum van de Stichting Kies voor Leven, zien we overal ter wereld slachtoffers die geholpen worden door defibrillaties die hun worden toegediend door personen die niet medisch werkzaam zijn doch na het behalen van een reanimatie/AED diploma hiervoor een speciale opleiding hebben ontvangen. Iedereen vanaf ca. 14 jaar kan zo’n cursus volgen.
Een slachtoffer van een circulatiestilstand buiten het ziekenhuis is op dit moment dus volledig afhankelijk van doortastend optreden van een omstander. Ook u kunt straks omstander zijn. Bent u daar op voorbereid?