Door Marja Verheijen - In september 1978 fietste juffrouw Els Jacops - van Lith als 19-jarig meisje voor de eerste keer naar Maria Kleuterhof aan de Dominicanenstraat in Langenboom. “Mijn werk maakte me vrolijk”, zegt ze. Ze genoot met volle teugen van haar eigen klas en de band, die ze ermee opbouwde.
Zo’n 10 jaar later verhuisden de kleutergroepen naar de overkant en maakte juffrouw Els deel uit van het team van basisschool ’t Stekske. Hoewel daar de lokalen kleiner waren en de school minder in een bosrijke omgeving stond, was ze blij met haar nieuwe collega’s. En nu, 44 jaar later, neemt zij afscheid.
In al die jaren heeft zij zo’n 1300 kinderen van diverse leeftijden begeleid naar een volgende stap in hun leven, maar haar hart ligt nog steeds bij de kleuters. Ze genoot van hun spontaniteit, hun open houding en hun fantastische uitspraken. Ook de manier van werken bij de kleuters sprak haar erg aan, waarbij elk kind op niveau zich kan ontwikkelen. Ze haalde veel energie uit haar werk en het gaf haar voldoening als ze een heel schooljaar samen met de kinderen en hun ouders fijn naar een eindpunt toe gewerkt hadden.
Natuurlijk is het in het onderwijs hard werken en heeft ze ook regelmatig voor een uitdaging gestaan. Gezien de vele hypes en innovaties in het onderwijs, was het soms ondanks uitgebreid overleg lastig de juiste keuze te maken. En hoe weinig vernieuwend het ook klinkt: “rust en regelmaat” blijft Els van groot belang vinden. De grote klassen en de druk, die de regelgeving vanuit de overheid met zich meebracht, droegen niet altijd in positieve zin bij. Ook vindt ze het jammer, dat de studenten veel minder leren over zoiets specifieks als het jonge kind.
Op de vraag welke eigenschappen je als leerkracht moet hebben om zo lang in het onderwijs werkzaam te zijn, is Els duidelijk: geduldig zijn, inleven in de gevoelswereld van het kind, flexibel zijn, hard werken en samenwerken én genieten van successen. Volgens haar is het kind in al die jaren in wezen hetzelfde, maar door de veranderende maatschappij zijn kinderen nu wereldwijzer en beschikken ze over meer kennis en ervaring. Natuurlijk brengt dit ook minder positieve eigenschappen met zich mee: in verhouding tot vroeger vindt ze kinderen slordiger en hebben ze minder respect voor spullen.
Ze omschrijft basisschool ’t Stekske als laagdrempelig, sterk in het organiseren, een school met een hecht team en de deur staat open voor contacten met mensen van buitenaf. Vroeger vond ze dat ze het mooiste beroep ter wereld had; dat gevoel is gebleven, maar ze geeft wel aan, dat het werk altijd in je hoofd blijft zitten en je eigenlijk nooit klaar bent. En dit had natuurlijk consequenties voor het thuisfront. Maar daar tegenover staat de geweldige samenwerking met de ouders en collega’s en herinnert ze zich de projectweken en de fantastische feesten bij een jubileum, bijvoorbeeld een hele rij met tafels in de straat om met ruim 250 leerlingen samen aan te schuiven voor het ontbijt. Iets om nooit te vergeten. Wat een saamhorigheid, wat een creativiteit en wat een inzet van iedereen!
Als juffrouw Els gevraagd wordt hoe kinderen haar in 3 woorden zouden omschrijven, valt ze even stil, maar uiteindelijk typeert ze zich zelf als lief, duidelijk en dat ze de dingen met humor benadert.
Els kan ontzettend genieten van de uitspraken van kinderen. Een leerling zei eens: ”Juffrouw, als jij lacht, heb jij hier altijd van die mooie streepjes!”. Dat daarmee de toch niet altijd geliefde kraaienpootjes bedoeld werden, mocht de pret niet drukken.
Juffrouw Els gaat met pensioen! De kleuters leggen het elkaar nog even uit wat dat dan betekent: ”Juffrouw Els is dan geen juffrouw meer, maar alleen nog maar mama en oma!”. Is dat ook niet het mooiste beroep van de wereld?
Vorige week hebben de kinderen, team en ouders het afscheid van juffrouw Els gevierd met in alle opzichten een sprookjesdag. Afgelopen vrijdag was haar laatste werkdag en de periode, die daarna aanbreekt, laat ze op zich afkomen. Ze gaat eerst niks doen en wennen aan het niets meer moeten. Daarna gaat ze nadenken over hoe de vrije tijd in te vullen: een cursus Frans, iets creatiefs, sporten, genieten van de kleinkinderen en ze wil haar sociale contacten weer oppakken.
Een leerling, die als verlegen meisje bij Els in de klas zat, heeft haar later nog eens bedankt voor het feit, dat ze zich bij Els zo gezien en gehoord voelde. Een mooier compliment kun je als leerkracht niet krijgen. En dat gevoel hoopt ze aan al die honderden leerlingen meegegeven te hebben.
Ze kan terug kijken op een mooi en betekenisvol werkzaam leven met veel herinneringen. “De levensader zal niet direct doorgesneden zijn”, geeft ze aan. “Het werk, de school en de kinderen zitten nog in mijn systeem. Dat heeft tijd nodig!”
Nou, juffrouw Els, neem er de tijd voor, want tijd heb je straks in overvloed! Maak er iets moois van!
