Uit de brief van 27 augustus 1921 blijkt, dat de twee meisjes in Nederland verblijven. Hun ouders denken de hele dag aan hen; ze zijn nog zo klein en zo ver van huis, maar in Wenen is de toestand nog steeds erg slecht.
Het was een zeer hete zomer en veel van de gewassen zijn verdroogd, terwijl er al bijna geen voedsel te koop is. Er zijn zelfs veel mensen door de hitte overleden, mede omdat ze in een slechte conditie verkeerden.
Regelmatig somt moeder of vader Boré in Kronen of in Heller op wat de prijzen zijn van de voedingsmiddelen, die door de schaarste erg duur zijn. De Oostenrijkse Kroon was van 1892 tot 1924 de munteenheid van Oostenrijk. Deze was onderverdeeld in 100 Heller. Door de inflatie was de Oostenrijkse valuta na de oorlog zeer onstabiel en werd de Oostenrijkse Schilling ingevoerd, die 100 Groschen waard was. Het Oostenrijkse volk heeft nog steeds de grootste moeite om zich staande te houden.
Van 10 tot 20 september zal er een grote internationale tentoonstelling in Wenen zijn, schrijft vader Edgar, waar veel Engelsen, Fransen, Italianen en ook Nederlanders bij aanwezig zullen zijn. Het lijkt erop, dat het culturele leven in Wenen weer aan het opleven is. Als ik “Ausstellung Wien 1921” google, krijg ik een aantal links, zoals van een Buchmesse (boekenbeurs) en van een expositie van gobelins en schilderijen, waar ook de naam van Jan van Toorop wordt genoemd, een bekende Nederlandse impressionist. Hoe dan ook, het lijkt een evenement te zijn, waar de familie Boré ondanks de slechte leefomstandigheden naar uitkijkt.
De brief van 10 oktober 1921 vertelt ons, dat Julie 6 weken in het ziekenhuis heeft gelegen, maar gelukkig weer gezond en wel thuis is. Later zullen we horen waarom.
In de brief van 19 november spreken de ouders van Eugenie over Sinterklaas, een Nederlandse traditie, die de kinderen inmiddels ook hebben leren kennen. Op de dag zelf was Eugenie bang, zoals alle kinderen dit feest wel een beetje ervaren, vooral in die tijd, toen de zak en de roe nog bestonden. Eugenie en Emma raken steeds meer gewend aan het Nederlandse leven en de gewoontes van het Brabantse platteland.
In december 1921 is er een vrouw uit Wenen bij de familie Klomp op bezoek geweest en heeft de kinderen gesproken. Er was beloofd, dat ze ook naar de familie Boré zou gaan, hetgeen echter niet gebeurd is. De ouders willen graag haar naam weten. Wie was zij en wat kwam ze doen? We nemen aan, dat de gezinnen, die de kinderen opvingen, regelmatig contact hadden met mensen van het Huisvestingscomité.
Notabene de brief van 25 december, Eerste Kerstdag, heeft weinig goeds te melden. Edgar ligt al geruime tijd in het ziekenhuis. Wat is er aan de hand? De inkomsten bedragen nu slechts 300 Kronen per maand en daarvan moet ook nog vader Edgar in het ziekenhuis onderhouden worden. Moeder Julie schrijft, dat tijdens Kerstmis verdriet de boventoon voerde en ze erg veel heeft gehuild.
Net voor de jaarwisseling bedankt de familie Boré voor de mooie kerstkaart, die ze met vreugde hebben ontvangen. Op 1 januari hebben ze een afspraak met de vrouw, die in Sint Hubert op bezoek was geweest. Ze zal wel goed nieuws te vertellen hebben, want hun twee dochtertjes hebben het naar hun zin in Brabant.
Op 19 januari wordt Eugenie 5 jaar en ze zal dit in Nederland vieren. Uit de briefwisseling is soms moeilijk te concluderen of en wanneer Eugenie in Nederland verblijft. Dat tijdspad krijgt Peter niet helemaal helder.
Alle brieven worden altijd afgesloten met heel veel groeten en wensen voor iedereen. “Viele Busi, viele Buserl, viele Schnumpa und viele Grüsse”, zijn de meest voorkomende uitingen om elkaar op afstand een knuffel te geven. Vaak wordt “viele” als “vile” geschreven, misschien een oude schrijfwijze, zoals we die in de Nederlandse taal ook gekend hebben.
Uit alle brieven spreekt een zeer grote dankbaarheid voor alles wat de familie Klomp in Sint Hubert voor Eugenie betekent en blijkt de liefde van Edgar en Julie voor hun kinderen groot te zijn. En doet het gemis pijn.
Volgende week lezen we in deel 7 hoe het jaar 1922 voor de Weense familie gaat verlopen.
Bron en foto’s: Peter Klomp,
Tekst: Marja Verheijen,
Fotobijschrift: Op de foto staat de vader van Eugenie in uniform.
