Burgemeester Verstraaten had verantwoordelijkheden op het gebied van alle aspecten van het leven, dus ook de gezondheidszorg viel binnen zijn takenpakket.
Op dinsdag 11 april 1911 wordt er toestemming verleend voor de verkoop van Julianabloempjes voor de bestrijding van tuberculose, een in die tijd fatale ziekte, waaraan zo’n 10 % van alle overledenen kwam te overlijden. Dus in die tijd bestonden er ook al een soort van collectes voor goede doelen.
Ook in dit jaar staat de notitie “heerschende kinkhoest”, werden er veel mensen met roodvonk besmet en bij een rattenplaag wordt de hulp van de burgemeester ingeroepen.
In de eerste jaargangen van de dagboeken wordt de naam van Dr. Anderegg (Martinus Bart) vernoemd, niet altijd in positieve zin, omdat er nogal eens klachten waren over zijn te hoge nota’s. Hij volgde in 1873 Dr. Kipp op als geneesheer van Mill en hij trouwde in 1887 met de dochter van secretaris Jan Verstraaten. Zijn zonen Joseph en Johan richten in 1908 bierbrouwerij Het Anker op, daar waar later zwembad Het Anker werd gebouwd, dat in 2005 gesloten werd. Dr. Anderegg overleed in 1911 en hij werd opgevolgd door Dr. Arntz, die een praktijk vestigde in een pand aan de Oranjeboomstraat, later bekend als Mariënweerd. Hij bouwde er een bovenverdieping op en begon er een dokterspraktijk in. In 1913 wordt zijn naam genoemd in verband met vaccinaties, waarschijnlijk tegen pokken, omdat deze ziekte veel slachtoffers maakte. Al vanaf 1823 was de inenting hiervoor voor schoolgaande kinderen verplicht.
Dr. Arntz geeft zo nu en dan een “krankzinnigenverklaring” af om iemand tegen diens wil te laten opnemen in een psychiatrische instelling. In 1841 werd de Eerste Krankzinnigenwet aangenomen, maar in deze stond niet zozeer het belang van de krankzinnigen centraal, maar meer die van de maatschappij, omdat zij een gevaar voor de samenleving vormden. Er zijn veel notities over krankzinnigheid: een krankzinnige zuster, een krankzinnige vrouw en waarschijnlijk zullen “Gek Betje” en “Gekke Han” ook wel in dit rijtje thuis gehoord hebben. Gezien de vele aantekeningen hierover, lijkt het, dat het niet altijd even goed gesteld was met de geestelijke gezondheid van onze dorpelingen in die tijd. Een tijd, waar heel anders geoordeeld werd over mensen met psychische klachten. Het woord “krankzinnigheid” is inmiddels dan ook binnen de psychologie een verouderde term.
In februari 1915 wordt er een collecte gehouden voor het “verbeterhuis Nijmegen”, waarschijnlijk genaamd Boschvliet. Een verbeterhuis was in die tijd een gesticht waar ontspoorden, bijvoorbeeld als gevolg van drankmisbruik werden opgenomen of mensen met psychische problemen werden geplaatst. Mensen, die vreemd gedrag vertoonden en daardoor de samenleving tot last waren, werden al eeuwen lang eenvoudigweg opgesloten in een “geckskooy”, een afgesloten hok.
De notitie “invulling lijst idioten” uit 1914 lezen wij nu toch wel met enige afschuw, omdat wij het woord “idioot” enkel als scheldwoord kennen, maar idioot is oorspronkelijk de officiële aanduiding voor mensen met een Intelligentie Quotiënt van 0 tot 25, dus de laagste categorie. Het lijkt er echter op, dat de burgemeester een lijst bijhield van dorpsbewoners, die hiertoe behoorden.
Herhaaldelijk wordt er om gratis verloskundige hulp gevraagd, terwijl de vroedvrouw al voor weinig geld dag en nacht moest klaar staan om een baby ter wereld te helpen.
Hoewel vanaf 1918 er een wereldwijde epidemie van de Spaanse griep uitbrak met tientallen miljoenen slachtoffers komen we nergens iets hierover tegen. Wel een notitie over difterie en de koepokinenting.
Hoe dan ook, burgemeester Verstraaten was een veelzijdig man. Volgende week lezen we in deel 7 “Landbouw en veeteelt” wat zijn bemoeienissen waren met de agrarische sector aan het begin van de 20e eeuw.
Geschreven door Marja Verheijen. Foto van Toon Willems.
Heeft u meer informatie of beeldmateriaal uit deze tijd mail dan naar
Bent u geïnteresseerd in verhalen over Mill, toen en nu? Kijk dan op www.myllesheem.nl.
