Hoe is het om oud en hulpbehoevend te zijn? Kunnen we ons daar voldoende bij voorstellen? En spelen we daar goed op in?

45 medewerkers van het Maasziekenhuis Pantein, Thuiszorg & Zorgcentra Pantein verbleven onlangs 24 uur lang in de ParticipatieKliniek in Megen. Daar ervaarden zij hoe het is om in een verpleeghuis te verblijven met een ouder lichaam met gebreken. Tijdens deze opname zijn ze, net als een bewoner in een verpleeghuis, volledig afhankelijk van de mensen om hen heen. Ze ervaarden ook echt de lichamelijke beperkingen van ouderen. De ParticipatieKliniek is een initiatief van de V&VN (de beroepsvereniging voor Verpleegkundigen en Verzorgenden).

Floor Huygen (geriatrieverpleegkundige Maasziekenhuis Pantein), Yvonne te Brake (wijkverpleegkundige Thuiszorg Pantein) en Christa Moeskops (verzorgende IG, Zorgcentra Pantein) omschrijven hun verblijf in de ParticipatieKliniek als intensief, bijzonder en confronterend. Iedere deelnemer had tijdens het verblijf tal van ‘mankementen’.

Yvonne: “Ik had een CVA gehad, zat in een rolstoel en had last van slecht zicht. Bovendien zat mijn ene arm in een mitella, aan de andere arm droeg ik een brace. Het slechte zicht had het meeste impact op mij. Ik had al snel geen zin meer om met anderen te praten, omdat ik niet kon zien hoe ze op mij reageerden.”

Afwachtende houding

Christa was onder andere slechtziend. “Ik merkte dat het zelfs invloed op mijn eetlust had. We kregen vlees met een randje vet. Maar vanwege mijn slechte zicht kon ik dit niet zien. Toen ik een stukje vlees in mijn mond stak, proefde ik alleen maar vet. Ik had direct geen honger meer.”

Floor kreeg mankementen op het gebied van horen, zien en lopen. “Je ziet hoofden bewegen, maar kunt emoties op gezichten niet zien. En je wilt niet continu vragen: wat zeg je? Ik merkte dat ik steeds afwachtender werd. Floor droeg gewichten aan haar polsen, waardoor haar beweegmogelijkheden werden beperkt. “De gewichten waren zwaar, waardoor ik alleen nog maar wilde zitten. Bij ouderen gaat dit proces meestal wat geleidelijker. Maar ik besefte des te meer dat het proces van ouder worden en afhankelijk zijn ook geestelijk veel met je doet.”

Het vervolg

Door in de schoenen van een ouder en kwetsbaar iemand te staan, ga je anders denken en handelen. Hierdoor wordt de zorg beter. De 45 medewerkers die 24 uur in de ParticipatieKliniek verbleven, nodigen binnenkort ieder een collega, vrijwilliger of mantelzorger van een cliënt uit om deel te nemen aan een clinic. Op deze manier worden de opgedane kennis en ervaringen verder verspreid.