Er bestaan twee soorten jaarrekeningen: de fiscale en de commerciële of bedrijfseconomische jaarrekening. Vaak worden ze alle twee opgesteld.

Meestal wordt de fiscale jaarrekening opgesteld door een aantal correcties op de commerciële jaarrekening toe te passen. Daarbij wordt aandacht besteed aan een aantal specifieke fiscaalrechtelijke regelingen en faciliteiten en in de jaarrekening verwerkt. Daarnaast moet u een aansluiting maken waaruit de oorzaken van de verschillen tussen de commerciële jaarrekening en de fiscale jaarrekening blijken en die toevoegen bij de aangifte VPB.

Dit zijn de grootste verschillen tussen de jaarrekeningen:

  • Doel: De fiscale jaarrekening is opgemaakt volgens de fiscale normen en voorschriften en bedoeld om de winst voor belastingen van uw BV te berekenen. De commerciële jaarrekening geeft een beeld over de gang van zaken van uw onderneming vanuit bedrijfseconomisch oogpunt.
  • Boekwaarden: Bij de fiscale en commerciële jaarrekening ontstaan vaak verschillen in de boekwaarden van activa en passiva. Deze verschillen ontstaan doordat de fiscale jaarrekening bedoeld is om de grondslag (belastbare winst) voor de belastingheffing vast te stellen. Dit gebeurt volgens het goed koopmansgebruik. De commerciële jaarrekening geeft vooral inzicht in (de ontwikkeling van) het vermogen en het resultaat in een boekjaar.
  • Waardering: Verschillen tussen de commerciële en de fiscale jaarrekening vloeien vooral voort uit de waarderingsgrondslagen die u gebruikt. Zo kunt u voor de commerciële jaarrekening uitgaan van de actuele waarde van de activa van de BV, terwijl u als waarderingsgrondslag voor de fiscale balans de historische kostprijs van de activa gebruikt.
  • Verschuldigde Vpb: Door de verschillende waarderingsgrondslagen ontstaan er bij realisatie ook verschillen in de af te dragen belastingen bijvoorbeeld als het gaat om de afschrijving op activa. Hier komt dan de belastinglatentie om de hoek kijken. Neem bijvoorbeeld ook de bijtelling voor privégebruik van de auto van de zaak die fiscaal een voordeel is, maar commercieel niet. En bijvoorbeeld de winst die deelnemingen maken is fiscaal juist geen voordeel (en hoeft u dus niet mee te nemen) maar commercieel wel.

Peter Meulepas, administratie- en belastingconsulent te Mill.