In het voorstel voor de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties (WVBAR) zijn twee hoofdcriteria opgenomen voor wanneer er sprake is van ‘arbeid verrichten in dienst van een werkgever’:
- De arbeid wordt verricht onder werkinhoudelijke of organisatorische sturing door de werkgever; en
- De werknemer verricht de arbeid niet voor eigen rekening en risico, of wel in mindere mate voor eigen rekening en risico maar dan nog steeds als gevolg van de genoemde sturing.
Deze twee hoofdelementen worden verder ingekleurd met aanvullende indicaties. Die komen in een aparte algemene maatregel van bestuur (AMvB). In de memorie van toelichting geeft het demissionaire kabinet wel alvast een aantal indicaties die wijzen op werken als werknemer:
- De werkgever is bevoegd om aanwijzingen en instructies te geven over de wijze waarop de werkende de werkzaamheden moet uitvoeren en de werkende moet deze ook opvolgen.
- De werkgever heeft de mogelijkheid om de werkzaamheden van de werkende te controleren en is bevoegd om op basis daarvan in te grijpen.
- De werkzaamheden worden verricht binnen het organisatorisch kader van de organisatie van de werkgever.
- De werkzaamheden hebben een structureel karakter binnen de organisatie.
- Werkzaamheden worden zij-aan-zij verricht met werknemers die soortgelijke werkzaamheden verrichten.
- De volgende indicaties voor werken als zelfstandige, en dus voor eigen rekening en risico, zijn:
- De financiële risico’s en resultaten van de werkzaamheden liggen bij de werkende.
- De werkende zorgt voor een herkenbare en zelfstandige uitvoering van de werkzaamheden.
- De werkende is in het bezit van een specifieke opleiding, werkervaring, kennis of vaardigheden, die in de organisatie van de opdrachtgever niet structureel aanwezig is.
- Er is sprake van een korte duur van de opdracht en/of een beperkt aantal uren per week.
- Kenmerken die wijzen op ondernemerschap van de werkende (buiten de arbeidsrelatie gelegen) voor soortgelijke werkzaamheden (extern ondernemerschap)
Nu is Tweede Kamer aan zet, en daarna moet de Eerste Kamer ook nog groen licht geven. De beoogde ingangsdatum van de wet is 1 juli 2026. Daarbij is er geen overgangsrecht. Zowel bestaande als nieuwe overeenkomsten moeten per die datum direct aan de nieuwe regels voldoen.
Peter Meulepas, administratie- en belastingconsulent te Mill.
