Kerken zijn vaak het middelpunt en het hart van de gemeenschap. Menig inwoner is er gedoopt, getrouwd of heeft er gerouwd. Maar steeds meer kerken komen leeg en verliezen hun functie. Minder kerkbezoekers betekent minder geld voor onderhoud en voor de energierekening. Ook in onze gemeente is het goed om na te denken over de toekomst van onze kerkgebouwen. In een serie van vier artikelen laten we enkele tientallen betrokken inwoners aan het woord. Deel drie: een groep bestuurders en denkers, en vanuit die hoedanigheid nadenkend over welke processen er belangrijk zijn.
Parochie De Goede Herder en de gemeente Mill & Sint Hubert werken aan een Kerkenvisie voor de kerken in Mill, Langenboom, Sint-Hubert, Wilbertoord en Haps. Daarmee kunnen vanaf 2022 de parochie, de (nieuwe) gemeente en de inwoners in gesprek blijven én elkaar vinden als ergens een kerksluiting onafwendbaar blijkt te zijn. De parochie wil blijven zorgen voor de geloofsgemeenschap en wil samen met de dorpen in gesprek gaan over de toekomst van de gebouwen. Kerken worden dus beslist niet zomaar te koop gezet. Bovendien kan het houden van diensten eventueel als nevenfunctie mogelijk blijven.
Blauwdruk
Bij deze derde bijeenkomst hebben we het over de kracht van de samenleving. Wat kan een dorp bereiken? De plannen in en rondom de kerk van Langenboom vormen een blauwdruk voor hoe de andere dorpen het ook graag zouden doen, lijkt nu al. Maar de realiteit en de situatie in elk dorp zijn natuurlijk verschillend. In Langenboom was het verdwijnen van de (laatste) kroeg een katalysator voor een enerverend proces van dorpsvernieuwing, legt een Langenboomse deelneemster uit. Volgens een Hapse gesprekspartner heeft Langenboom dan ook de logica (een kerk die redelijk makkelijk een nieuwe bestemming te geven is) en de noodzaak (het verdwijnen van de ‘huiskamer’ van het dorp) mee. Bovendien is de samenhang in het Millse kerkdorp ongekend. Een dorp als Wilbertoord mag daar ook prat op gaan, menen de deelnemers.
“Mill is minder hecht, want groter”, zegt een Millenaar die in het maatschappelijke leven al decennialang betrokken is bij initiatieven en meer recent door Ontdek Mill met het lokale kerkbestuur contact kreeg. “Heel veel gemeentes kunnen jaloers kijken naar wat er in Langenboom gebeurt. Andersom hebben wij in Mill niet de noodzaak om heel veel te veranderen, maar er is wél de zorg voor een monumentale kerk ”
Jeugd
Ook in dit gezelschap is respect voor de gelovigen die nog wél naar de kerk (willen) gaan. Maar dat zij alléén de kerk ook niet open kunnen houden, is duidelijk. “Voor hen moet er beslist een mogelijkheid zijn om naar een dienst te blijven gaan. Maar dat hoeft wat mij betreft niet in de kerk zélf”, zegt de Hapse bestuurster. Een dorpsgenoot wil de kerk ook graag behouden, maar vanuit cultureel oogpunt. “Het zou fijn zijn als we ons voor een nieuwe bestemming ook richten op de jeugd. Het gaat ze óók aan.”
En in Mill? “Er is drie miljoen euro nodig voor herstelwerkzaamheden. Ongeveer de helft wordt gesubsidieerd, maar dan nog is het een immens bedrag. Moet je dat nog willen investeren? De exploitatie kan allang niet meer uit: stoken voor een viering kost 400 euro, terwijl er 15 euro aan collectegeld binnenkomt. Dat is niet vol te houden, zegt het kerkbestuur zelf ook. En voor wie of waarvoor gaan we de kerk straks open houden? Waarschijnlijk voor niet-commerciële invullingen. De exploitatie wordt wel een ding. Ik zou wel eens willen weten hoe de jeugd daar tegenover staat.”
Geen ‘slechte’ ideeën
Mogelijke toekomstige bestemmingen passeren de revue, en het gezelschap beseft dat er op voorhand eigenlijk geen ‘slechte’ ideeën zijn; je moet er vooral eens over dóórdenken. Een plan dat nu misschien nog weinig realistisch is, zou dat in de naaste toekomst zomaar wél kunnen worden. Zonnepanelen als energiebesparing? Die mogen nu nog niet op het dak, maar in de toekomst? Of toch dat museum, hoewel commercieel misschien niet zo interessant? Tenslotte wil elk dorp zijn eigen geschiedenis bewaren. Daarvoor is een kerk een mooie locatie.
“Laat niet alleen het parochiebestuur meedenken, maar leg plannen ook voor aan organisatoren van evenementen, projectontwikkelaars, architecten”, klinkt het. De parochie denkt aan een ‘ideeënloket’, waar iedereen terecht kan en waaraan bijvoorbeeld een bedrijfscontactfunctionaris en een toerisme-expert gekoppeld worden. “De parochie moet open minded zijn. En laat de jeugd meedenken: dat is vaak heel verfrissend”, aldus een deelnemer. De rol van gemeente is volgens de Langenboomse deelneemster die van transparant zijn, gelijk behandelen en van spreken in duidelijke taal. “En ga naar de mensen toe.” De laatste is voor de Hapse bestuurster: de rol van het raadslid. “Die moet de taal van de bevolking naar voren brengen in de gemeenteraad. Dat kan via dingen die op de agenda staan, maar je kunt als raadslid ook dingen zélf aanbrengen. Het blijft het beste als de gemeente zegt: mensen ga zelf op zoek naar oplossingen. Zit daar iets goeds bij? Dan willen wij heus meewerken.”
Laat u horen!
Hebt u vragen of wilt u uw mening delen? E-mail naar
