De notitie “Kiesvereniging” komt veel voor in de eerste jaargang van het dagboek en ook daarna nog. Een kiesvereniging had tot doel om mensen als vertegenwoordiger voor te dragen om in de gemeenteraad, de Provinciale Staten of zelfs de Tweede Kamer plaats te nemen en was de voorloper van de politieke partijen, zoals wij die nu kennen.
Regelmatig zien we een raadsvergadering in de agenda van burgemeester Verstraaten staan, die dan om “10 ½ uur” begint, waarvoor hij soms ook naar Nijmegen moest. Hij had ook contact met andere burgemeesters, bijvoorbeeld uit Zeeland, Gassel en Vierlingsbeek, waar een zwager van hem burgemeester was.
Op woensdag 14 september 1910 is er een notitie gemaakt over de Boterwet.
Deze ontstond in 1889 door toedoen van de “Vereeniging tot bestrijding van knoeierijen in den boterhandel” om te voorkomen, dat boter met andere dan dierlijke vetten of met water zou worden vermengd. Er werd dan een stempel van het Rijkskeurmerk op gezet.
In november 1911 wordt de Kinderwet vermeld. Dit zal het Kinderwetje van Van Houten uit 1874 zijn, dat arbeid door kinderen jonger dan 12 jaar in fabrieken verbood. Tot de invoering van de Leerplichtwet in 1901 verrichtten tal van jonge kinderen zware lichamelijk arbeid in de landbouw of als huispersoneel in de stad. Er werd echter op beide wetten weinig controle uitgevoerd.
In mei 1912 heeft Willem Verstraaten een vergadering met de veldwachter en een markgraaf in Balgoij. Een markgraaf was belast met het beheer van een mark, een grondgebied langs de grenzen van een rijk.
Regelmatig staat er een vergadering met de Nederlandsche Heidemaatschappij (1888) gepland, die het ontginnen van woeste gronden coördineerde.
In februari van het jaar 1915 staat de volgende notitie “Hoofdinspecteur Drankwet”. Toen in de tweede helft van de 19e eeuw het gebruik van sterke drank in Nederland steeds meer toe nam, werd in 1881 De Eerste Drankwet in het leven geroepen, die o.a. openbaar dronkenschap verbood. Om het alcoholmisbruik nog verder terug te dringen werd in 1904 de nieuwe Drankwet aangenomen, waardoor het tappen en schenken van licht alcoholische dranken alleen met vergunning mocht.
In alle jaargangen staan er veel aantekeningen voor wat betreft hondenbelasting. Deze heffing bestaat al sinds de middeleeuwen voornamelijk om de verspreiding van hondsdolheid tegen te gaan. Daarnaast was het een middel om een soort van transportbelasting te innen, omdat vroeger de hondenkar als transportmiddel gebruikt werd.
Ook worden er vergunningen aangevraagd voor het snijden van brem voor het maken van bezems en het afschieten van eksters en kraaien. Dat laatste is in de Vogelwet van 1912 geregeld, toen bijna alle inheemse vogelsoorten wettelijk beschermd werden.
In de jaargang van 1914 staan er veel notities over de “Leeningwet 1914”. Ondanks dat Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal bleef, werd de wet in het leven geroepen. Het gaf de overheid de gelegenheid om grote sommen geld te lenen voor militaire en defensieve doeleinden.
De regering in Den Haag hield streng toezicht op veel zaken en vooral de opbrengsten van het land waren aan strenge regels onderhevig, getuige de volgende notities: “regeeringsmaïs, regeeringsrogge, regeeringsvarkens, regeeringsspek en regeeringsbrood”. Vanwege de Eerste Wereldoorlog waren grondstoffen schaars en was het brood op rantsoen. Vooral in relatie met Tongelaar komen we veel notities tegen over brood en er wordt gerapporteerd, dat er “15 brooden” uitgevoerd worden naar Haps. De zogenaamde broodkaart was een distributiebon voor brood en herhaaldelijk vragen mensen aan burgemeester Verstraaten meerdere broodkaarten om hun gezin te kunnen voeden. Zo bestond er ook een aardappelkaart en een “vleeschboekje”, waarin de distributiebonnen voor vlees zaten.
In 1919 wordt de Wapenwet afgekondigd om gewapend verzet tegen de overheid te voorkomen en verschijnen er in het dagboek veel aanvragen voor een jachtakte en een vuurwapenvergunning.
Naast alle raadsvergaderingen en andere bijeenkomsten was ook de sociale zorg een taak van burgemeester Verstraaten. Volgende week hierover meer.
Geschreven door Marja Verheijen.
Op de foto ziet u een oorkonde uit 1928 ter gelegenheid van het 30-jarig ambtsjubileum van Willem Verstraaten.
Heeft u meer informatie of beeldmateriaal betreffende dit onderwerp mail dan naar
