Vermoedt de fiscus dat sprake is van schijnzelfstandigheid, dan kan de Belastingdienst uit verschillende handhavingsinstrumenten kiezen om dit te controleren, waaronder bedrijfsbezoeken en boekenonderzoeken.
Bij een bedrijfsbezoek komt een (duo van) inspecteur(s) van de Belastingdienst fysiek langs bij de organisatie om een beeld te krijgen van de situatie op het gebied van arbeidsrelaties. Dergelijke bezoeken worden vooraf aangekondigd en organisaties hoeven – mits geen sprake is van kwaadwillendheid – meestal nog niet direct bang zijn voor boetes. Wel kan de organisatie een waarschuwing krijgen of er kan een vervolgonderzoek volgen, bijvoorbeeld in de vorm van een boekenonderzoek. Een boekenonderzoek kan zich richten op de loonadministratie en belastingaangifte. Ook dan ontvangt een organisatie een aankondiging met details over het onderzoek. Vervolgens controleert een inspecteur digitaal of op locatie bijvoorbeeld de facturen, contracten en de loonadministratie. Daarnaast volgt mogelijk een waarschuwing, of er worden direct correctieverplichtingen of naheffingen opgelegd, afhankelijk van het voorafgaande traject.
In de Handleiding bedrijfsbezoeken en boekenonderzoeken is te lezen:
- wat een bedrijfsbezoek of boekenonderzoek precies inhoudt;
- hoe de keuze wordt gemaakt tussen die twee;
- wat de eventuele gevolgen zijn;
- hoe het zit met de overgangsperiode 2024-2025 voor het beoordelen van schijnzelfstandigheid.
Peter Meulepas, administratie- en belastingconsulent te Mill.