Leven en dood is de enige zekerheid die we als mens hebben hier op aarde. In mijn vroegere werk in een verzorgingstehuis had ik uiteraard veelvuldig te maken met de dood.
En toen ik vrijwilligerswerk ging doen in de psychiatrie is de dood, ‘het dood willen’, helaas een veelvuldig thema. Afgelopen week bezocht ik een boekpresentatie waar over dit onderwerp gesproken werd en met name het contact zoeken, het bespreekbaar maken, is een vaardigheid die hulpverleners aan moeten gaan i.p.v. te ontwijken. Want familie en naasten doen vaak een stap terug omdat dit te moeilijk of te zwaar is om hiermee om te gaan. Gelukkig kwam samenwerking ook in beeld en dat is voor mij een nieuwe geboorte.
Eerder deze week vroeg mijn schoondochter of ik met haar en haar moeder mee ging naar Elst waar ze gedenktekens verkochten. Heel bijzonder dat ik met twee Russische vrouwen naar ‘Den Hollandsche’ ging waar we hoopten een mooie steen te kunnen vinden. De vader van mijn schoondochter is vorig jaar overleden. Zij was net zwanger en gelukkig heeft haar vader dat nog mee mogen maken. Dood en geboorte zijn zo even heel dicht bij elkaar. Het graf had nog geen grafsteen. Akelig woord, grafsteen. Gedenk of herinneringssteen, alles beter dan grafsteen vind ik persoonlijk. Ik was nog nooit naar een dergelijke winkel en inspiratietuin geweest en ik heb met verbazing rondgekeken. Wat een mooie stenen, ornamenten en kunstwerken van allerlei materialen Ze werkten steeds meer met kunstenaars samen werd me verteld, zodat er veel diversiteit was aan wat men kon kiezen. Er zijn immers veel geloven en velen hebben ook een eigen geloof gevormd over een mogelijk voortbestaan. Is de dood, ik spreek liever over een overgang, voor de meeste mensen iets wat het liefst ver weg word gehouden, weer een ander is er echt aan toe. Soms door de leeftijd, men kan steeds minder en vergeet zoveel, of door een ernstige ziekte en dan kan men zelfs naar de dood verlangen. Mysterieus blijft de dood hoewel er heel veel over geschreven is wat ons mogelijk te wachten staat.
Er stonden verschillende beeldjes in de winkel en een beeldje trof me zeer. Een engel droeg twee hele grote vleugels op zijn rug. Hij had twee vleugels in de hand die hij de mens tegenover hem aanreikte. Hoe mooi is dat, er staat iemand voor je klaar als je dood gaat, je leeft verder en krijgt je vleugels aangereikt. Ik vind het een mooi plaatje, een mooie gedachte. Of het in werkelijkheid ook zo gaat is weer een ander verhaal maar de liefde die dit beeld opriep (voor degene die hier wat mee hebben) de warmte, het opgevangen worden, verlost zijn van pijn en verdriet, prachtig! Ik vond het een fraai beeld en een troostrijke gedachte. De mens leeft verder en wordt geholpen door iets of iemand die in dit beeldje gezien word als een engel.
Mijn kleindochter is gelukkig vol leven. Ze heeft een бабушка, wat je uitspreekt als babushka en ik ben gewoon oma. Babushka klinkt toch iets warmer en romantischer vind ik maar ik zal het met oma moeten doen. Ik hoop dat ons kleine meisje, девушка, wat je uitspreekt als devushka, nog een heel lang leven voor zich heeft waarin ze veel mag genieten, veel mag leren en wij ook van haar mogen leren. Leven en dood, de enige zekerheid die we hebben in het leven en wat is dat vaak moeilijk te verteren. Ook psychisch sterven we vaak vele malen en het blijft hard werken om dan weer opnieuw geboren te kunnen (willen) worden. Dus pluk de dag, geniet van ieder moment en ga gewoon verder met leven.
Tilly Gerritsma
