Vergeleken met een aantal jaar geleden zijn energierekeningen steeds duidelijker en overzichtelijker geworden.

Hiermee zijn de energiebedrijven tegemoet gekomen aan de wensen van hun klanten, die vanwege de wirwar aan ingewikkelde termen en berekeningen in veel gevallen uiteindelijk niet goed begrepen waar ze precies voor moesten betalen. De verbeterde transparantie kwam pas echt goed op gang toen de Autoriteit Consument & Markt (ACM) zich ermee ging bemoeien.

Lastig vergelijkbaar

Omdat energierekeningen in het verleden onoverzichtelijk waren, bleek het ook voor veel consumenten ook een hele toer te zijn om te kunnen bepalen of ze de beste deal voor gas en stroom bij hun huidige energieaanbieder in de wacht hadden gesleept en daarom hulp van derden inschakelden. Het gebrek aan enige vorm van uniformiteit in de rekeningen maakte serieus aanbiedingen van verschillende energieleveranciers vergelijken voor menigeen praktisch onmogelijk.

Meerderheid onvoldoende transparant

In 2017 besloot de ACM tot actie over te gaan. In totaal werden er in dat jaar 40 verschillende in Nederland actieve energieleveranciers aan een onderzoek onderworpen. Van die 40 bedrijven bleken er uiteindelijk slechts 16 aan de door de toezichthouder beoogde transparantie te voldoen. Bij 21 energieaanbieders werd vastgesteld dat de verstuurde facturen op bepaalde punten verbeterd moest worden, zodat deze gemakkelijker door de consument begrepen konden worden. Het drietal ondernemingen dat uiteindelijk overbleef leverde dusdanig onduidelijke rekeningen bij hun energieafnemers af, dat de ACM hen zelfs met dwangsommen moest bedreigen om veranderingen doorgevoerd te kunnen krijgen. In 2 van de 3 gevallen werden die dwangsommen ook daadwerkelijk opgelegd, maar in beide gevallen hoefde de boete uiteindelijk toch niet betaald te worden, omdat ook deze laatste 2 bedrijven maatregelen hadden genomen om in het vervolg duidelijker te factureren.

Geen verborgen kosten meer

Tijdens het onderzoek stoorde het de ACM vooral dat een aantal energiebedrijven naast de vaste leveringskosten ook nog andere onvermijdbare kostenposten opvoerden en ze daarbij niet duidelijk waren dat dat in principe ook gewoon vaste kosten waren. Volgens de toezichthouder is de energierekening in praktisch elk huishouden een belangrijke terugkerende kostenpost, die consumenten van a tot z moeten kunnen begrijpen. De mate van uniformiteit die nu in de facturen is doorgevoerd maakt ook energieleveranciers vergelijken op basis van meerdere jaarlijkse eindafrekeningen voor menigeen een stuk gemakkelijker, zodat aan het einde van het contractjaar snel duidelijk wordt of een overstap naar een andere aanbieder echt lonend is geweest.

Nieuwe kostenposten

Toch blijkt dat op het vlak van energierekeningen nog steeds niet helemaal rozengeur en maneschijn is. Omdat er vanwege de door de energietransitie nieuwe kostenposten op de energierekening verschijnen, wordt er volgens sommige consumenten weer een stukje transparantie ingeleverd. Duidelijke voorlichting van de kant van de energieleveranciers en de overheid kan in dat geval een hoop vraagtekens en overbelaste callcenters voorkomen. Mogelijk zou hernieuwde inmenging van de ACM in dat kader opnieuw een positief resultaat op kunnen leveren.